De oorzaak voor spiervermoeidheid brengt een complex fysiologisch proces met zich mee. Toch is het niet zo moeilijk om te begrijpen hoe een spier vermoeid raakt. Langdurige fysieke activiteiten zoals het leveren van sportprestaties en werk zijn de belangrijkste bron voor het ontstaan van deze vermoeidheid. Het lopen van een marathon, het spelen van een voetbalwedstrijd, het langdurig statisch belasten zoals het werken achter de computer, etc., zijn een paar voorbeelden waarin overbelasting van spieren tot spiervermoeidheid kan leiden.
Om te begrijpen wat spiervermoeidheid inhoudt moeten we eerst begrijpen hoe deze tot stand komt. Een spier of spiergroep kan vermoeid raken omdat een aantal processen die bij een spiercontractie (het aanspannen van de spier) een belangrijke rol spelen, niet optimaal meer functioneren. Het onvermogen van een spier om aan te spannen kan bijvoorbeeld het gevolg zijn van:
- ophoping van melkzuur, uitputting van energiesystemen of een tekort aan zuurstof
- de verstoring van signalen vanuit het zenuwstelsel naar de spieren
Vermoeidheid door melkzuur ophoping
Al jaren bestaat het sterke vermoeden dat het optreden van spiervermoeidheid verband houdt met ophoping van melkzuur. Zo is er een verband gevonden tussen de ophoping van melkzuur en de afname van maximale kracht (als mate van spiervermoeidheid). Melkzuurophoping laat zien dat er een remmend effect optreedt bij spiercontractie naarmate deze toeneemt. Omdat snelle spiervezels het grotere vermogen hebben om melkzuur te produceren, betekent dit automatisch dat de spier sneller vermoeid raakt. De ophoping van melkzuur zorgt er tevens voor dat er in de spier vele afvalstoffen achter blijven die ervoor zorgen dat de spier pijnlijk, gespannen en stijf aanvoelt. Sport en werkprestaties zullen achteruitgaan met alle gevolgen van dien. Dit zelfde effect kan ook worden veroorzaakt wanneer de voorraad van de energiesystemen uitgeput raakt.
Vermoeidheid door een veranderd signaal vanuit de hersenen
Wanneer een spier vermoeid raakt, heeft het centraal zenuwstelsel een remmend effect op de motorische zenuwvezels. Dit betekent dat de spierarbeid steeds verder afneemt. Aanhoudende stress of langdurige fysieke belastingen hebben invloed op deze remming.
Opmerkelijk is dat wanneer er tijdens een pauze andere arbeid wordt verricht dan de arbeid waarbij vermoeidheid ontstaat, het prestatievermogen met bijna 25% toeneemt ten opzichte van pauzes zonder belasting. Afleiding en voldoende rust in welke vorm dan ook zijn goede alternatieven om spiervermoeidheid tegen te gaan. Stress en overbelasting van spieren worden hiermee voorkomen.
Effecten van spiervermoeidheid
Langdurige fysieke en stressvolle belastingen hebben het effect dat er spiervermoeidheid kan optreden. Wanneer dynamisch en statisch fysieke activiteiten worden geleverd en deze prestaties zodanig lang worden volgehouden, ontstaat er een situatie waarbij de kwaliteit van deze prestaties achteruit gaat. Het langdurig overbelasten door middel van fysieke en stressvolle belastingen heeft als gevolg dat spieren pijnlijk, gespannen en stijf aanvoelen.
Het regelmatig en consequent laten masseren van spieren zal ervoor zorgen dat je langer in staat bent om kwalitatief goed te presteren. Zowel in je sport als werk prestaties. Op de langere termijn zal dit betekenen dat ziekte en uitval voorkomen kan worden.